ბრიტანეთის საგარეო დაზვერვის სამსახურის, MI6-ის, ხელმძღვანელმა ბლეიზ მეტრეველმა გუშინ, 15 დეკემბერს, პირველად მიმართა საზოგადოებას საჯაროდ იმ საკულტო შენობიდან, რომელიც ბევრისთვის ცნობილი ბრიტანული ფილმებიდან არის ნაცნობი.
ეს გამოსვლა განსაკუთრებული იყო იმით, რომ მეტრეველმა ისაუბრა იმ გლობალურ გამოწვევებზე, რომელთა მსგავსის წინაშეც, მისი თქმით, კაცობრიობა აქამდე არასდროს მდგარა.
„ჩვენ ახლა ვიმყოფებით ომსა და მშვიდობას შორის სივრცეში — სამყაროში, სადაც აღარაფერი იქნება ისე, როგორც ადრე“, — ეს იყო მისი გზავნილების მთავარი არსი.
„ნება მომეცით, განვმარტო, როგორ ვხედავ გლობალურ გამოწვევებს, რომელთა წინაშეც MI6 დგას, რადგან ყველაზე დიდი საფრთხე, რომლის წინაშეც ვდგავართ, თავად პრობლემის ბუნების არასწორად გაგებაა.
ეჭვი არ შეგეპაროთ: ჩვენი სამყარო დღეს უფრო საშიში და დაპირისპირებულია, ვიდრე ათწლეულების განმავლობაში იყო. კონფლიქტები ფართოვდება, ნდობა იკლებს, ხოლო ახალი ტექნოლოგიები აძლიერებს როგორც კონკურენციას, ისე ურთიერთდამოკიდებულებას. კონკურენცია იზრდება ყველგან — ზღვიდან კოსმოსამდე, ბრძოლის ველიდან საკონფერენციო დარბაზამდე. ის ასევე მიმდინარეობს ჩვენი ცნობიერებისთვის, რადგან დეზინფორმაცია მანიპულირებს იმით, თუ როგორ გვესმის ერთმანეთის და საკუთარი თავისაც კი.
დღეს მთელ მსოფლიოში ვდგავართ არა ერთი საფრთხის, არამედ უსაფრთხოებასთან დაკავშირებული გამოწვევების ქსელის წინაშე — სამხედრო, ტექნოლოგიური, სოციალური, ეთიკური და პოლიტიკური ხასიათის, რომელთაგან თითოეული სხვებს სხვადასხვა, რთული გზით აყალიბებს.
ჩვენ ვმოქმედებთ მშვიდობასა და ომს შორის არსებულ სივრცეში”.
MI6-ის ხელმძღვანელმა განსაკუთრებული ყურადღება გაამახვილა ტექნოლოგიებსა და იმ ახალ რეალობაზე, რომელსაც ისინი ქმნიან. მისი თქმით, ხელოვნური ინტელექტი, ბიოტექნოლოგიები და სხვა მოწინავე მიღწევები არა მხოლოდ ეკონომიკასა და უსაფრთხოებას ცვლის, არამედ მთლიანად ახლებურად აყალიბებს კონფლიქტისა და ძალაუფლების ბუნებას.
„ამ გარდაქმნას განსაკუთრებულად განასხვავებს მოწინავე ტექნოლოგიების გავლენა — ფაქტორი, რომელიც აჩქარებს ყველა საფრთხისა და შესაძლებლობის ტემპსა და მასშტაბს და მათ უფრო მეტად ინდივიდუალურს ხდის. ხელოვნური ინტელექტის, ბიოტექნოლოგიისა და კვანტური გამოთვლების მიღწევა არა მხოლოდ ეკონომიკას უკეთებს რევოლუციას, არამედ კონფლიქტის რეალობასაც ცვლის, რადგან ისინი ერთიანდებიან სამეცნიერო ფანტასტიკის მსგავსი შესაძლებლობების მქონე ინსტრუმენტების შესაქმნელად.
ამ ყველაფერში წარმოუდგენელი პერსპექტივაა ყველა ჩვენგანისთვის — მწვანე ტექნოლოგიებიდან დაწყებული ჰიპერპერსონალიზებული მედიცინით დამთავრებული. თუმცა არსებობს სერიოზული საფრთხეებიც. ხელოვნური ინტელექტით მომუშავე რობოტები და დრონები ეფექტიანია მასშტაბური წარმოებისთვის, მაგრამ დამანგრეველია ბრძოლის ველზე. დაავადებების სამკურნალო აღმოჩენას ასევე შეუძლია ახალი იარაღის შექმნა და როდესაც სახელმწიფოები ტექნოლოგიური უზენაესობისთვის იბრძვიან, ან როდესაც ზოგიერთი ალგორითმი ისეთივე ძლიერი ხდება, როგორც სახელმწიფოები, ეს ჰიპერპერსონალიზებული ინსტრუმენტები შეიძლება კონფლიქტისა და კონტროლის ახალ ვექტორებად იქცეს.
ამავდროულად, ჩვენს საზოგადოებებში ნდობის საფუძვლები ირყევა. ინფორმაცია, რომელიც ოდესღაც გამაერთიანებელი ძალა იყო, სულ უფრო მეტად იქცევა იარაღად. სიცრუე ფაქტებზე სწრაფად ვრცელდება, რაც საზოგადოებებს ყოფს და რეალობას ამახინჯებს. ჩვენ ვცხოვრობთ ჰიპერკავშირის, მაგრამ ამავდროულად ღრმა იზოლაციის ეპოქაში. ალგორითმები აყალიბებს ჩვენს მოსაზრებებს და ანგრევს საზოგადოებრივ სივრცეებს. და როგორც ნდობა ინგრევა, ასევე ინგრევა ჩვენი საერთო სიმართლის განცდაც — ერთ-ერთი უდიდესი დანაკარგი, რაც საზოგადოებას შეიძლება განეცადოს.
ოცდამეერთე საუკუნის განმსაზღვრელი გამოწვევა არა მხოლოდ ის არის, თუ ვინ ფლობს ყველაზე ძლიერ ტექნოლოგიებს, არამედ ის, თუ ვინ მართავს მათ უდიდესი სიბრძნით. ჩვენი უსაფრთხოება, ჩვენი კეთილდღეობა და ჩვენი ადამიანობა სწორედ ამაზეა დამოკიდებული.
ჩვენი სამყარო ხელახლა იქმნება და პირველად, ჩვენ ყველანი ამ გარდაქმნის ცენტრში ვართ”, – განაცხადა მეტრეველმა.
თავის ვრცელ გამოსვლაში მეტრეველმა დეტალურად არ ისაუბრა კონკრეტულ ქვეყნებზე, გამონაკლისი კი რუსეთი იყო. მან მოსკოვი აგრესიულ, ექსპანსიონისტურ და რევიზიონისტულ სახელმწიფოდ დაახასიათა და ვლადიმერ პუტინს პირდაპირ მიმართა, რომ ეჭვი არასდროს შეეპაროს – უკრაინის მხარდაჭერა გაგრძელდება.
მისი თქმით, უკრაინის მხარდაჭერა ფუნდამენტურია არა მხოლოდ ევროპის სუვერენიტეტისა და უსაფრთხოებისთვის, არამედ გლობალური სტაბილურობის შესანარჩუნებლადაც.
„ჩვენ კვლავ ვაწყდებით აგრესიული, ექსპანსიონისტური და რევიზიონისტული რუსეთის საფრთხეს, რომელიც უკრაინის დამორჩილებასა და ნატოს შევიწროებას ცდილობს. ტრაგიკულია, რომ ასობით ათასი ადამიანი დაიღუპა და ეს რიცხვი ყოველდღიურად იზრდება — პუტინის მიერ ისტორიის დამახინჯებისა და მისი სურვილის გამო ძალით მოიპოვოს პატივისცემა. ის აჭიანურებს მოლაპარაკებებს და ომის ხარჯებს საკუთარ მოსახლეობას აკისრებს.
თუმცა პუტინს ეჭვი არ უნდა ეპარებოდეს: ჩვენი მხარდაჭერა უცვლელია. უკრაინის მხარდასაჭერად განხორციელებული ზეწოლა გაგრძელდება, რადგან ეს ფუნდამენტურია არა მხოლოდ ევროპის სუვერენიტეტისა და უსაფრთხოებისთვის, არამედ გლობალური სტაბილურობისთვისაც”,- თქვა MI6-ის ხელმძღვანელმა.
გამოსვლის ბოლოს MI6-ის ხელმძღვანელი კვლავ ტექნოლოგიების თემას დაუბრუნდა, თუმცა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ საბოლოო და გადამწყვეტი ფაქტორი მაინც ადამიანი იქნება – ადამიანი, რომელსაც შეეძლება თქვას, რა არის სწორი და რა არასწორი. სწორედ ეს არჩევანი, მისი თქმით, განსაზღვრავს, როგორი იქნება მომავალი მსოფლიო, რადგან „საბოლოოდ ჩვენ არ განგვსაზღვრავს ის, რისი გაკეთებაც შეგვიძლია, არამედ ის, რის გაკეთებასაც ვირჩევთ”.
