აშშ-ის პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა ახალი სატარიფო პოლიტიკა წარადგინა – იგი ამერიკაში უცხო ქვეყნებიდან, 180-ზე მეტი სახელმწიფოდან იმპორტირებულ საქონელზე საბაზისო 10%-იან ტარიფებს აწესებს.
უფრო მაღალი ტარიფები დაუწესდა ათეულობით სახელმწიფოს, რომელსაც შეერთებულ შტატებთან სავაჭრო ურთიერთობა აკავშირებს.
კერძოდ, ევროკავშირიდან იმპორტირებულ საქონელზე 20-პროცენტიანი ტარიფი მოქმედებს.
დონალდ ტრამპმა, რომელიც აცხადებს, რომ ტარიფები შიდა წარმოების გაძლიერებას ემსახურება – გლობალური სავაჭრო სისტემის აღწერისას აგრესიული რიტორიკა გამოიყენა. მისი თქმით, აშშ-ის ეკონომიკას როგორც მტრული, ისევე მეგობრული სახელმწიფოები ათწლეულების განმავლობაში ძარცვავდნენ და აღნიშნა, რომ მის მიერ მიღებული გადაწყვეტილებით ამერიკა კვლავ გამდიდრდება.
„ჩემო თანამემამულეებო, ეს განთავისუფლების დღეა. ამას დიდი ხანი ველოდით. ეს დღე მუდამ დარჩება ისტორიას, როგორც ამერიკული ინდუსტრიის აღორძინების დღე. დღე, როდესაც ამერიკამ თავისი ბედისწერა საკუთარ ხელში აიღო და დღე, როდესაც დავიწყეთ ამერიკის ხელახლა გამდიდრება. ათწლეულების განმავლობაში, ჩვენ ქვეყანას ძარცვავდნენ, აოხრებდნენ და აუპატიურებდნენ ახლო და შორეული ქვეყნები… როგორც მტრები, ისევე მეგობრებიც.
ჩემი აზრით, ეს ამერიკის ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი დღეა. ეს არის ჩვენი ეკონომიკური დამოუკიდებლობის დეკლარაცია. წლების განმავლობაში, შრომისმოყვარე ამერიკელი მოქალაქეები შორიდან უყურებდნენ როგორ მდიდრდებოდნენ და ძლიერდებოდნენ სხვა ერები – დიდ წილად ჩვენს ხარჯზე. ახლა, ჩვენი ჯერია. ტრილიონობით დოლარი მოხმარდება გადასახადების შემცირებას და ეროვნული ვალის დაფარვას. ეს ძალიან სწრაფად მოხდება. დღევანდელი გადაწყვეტილებით, ჩვენ საბოლოოდ შევძლებთ ამერიკა კვლავ დიდებული გავხადოთ, უფრო დიდებული ვიდრე ოდესმე“, – განაცხადა დონალდ ტრამპმა.
ეკონომიკის ექსპერტების აზრით, ტრამპის ადმინისტრაციის სატარიფო პოლიტიკა გლობალური ეკონომიკის არქიტექტურას დიდ საფრთხეს უქმნის და შესაძლოა, სავაჭრო ომები გამოიწვიოს.
ტრამპის გადაწყვეტილებას, მკვეთრად უარყოფითი რეაგირებები მოჰყვა მსოფლიო ლიდერების მხრიდან. მათი ნაწილი მიღებული ზომების გადახედვას და მოლაპარაკებების დაწყებას ითხოვს, ნაწილი კი საპასუხო ზომებით იმუქრება.
„პრეზიდენტ ტრამპის განცხადება საყოველთაო ტარიფების დაწესების შესახებ, მათ შორის ევროკავშირზე, დიდი დარტყმაა მსოფლიო ეკონომიკისთვის. ღრმად ვწუხვარ ამ გადაწყვეტილების გამო. მსოფლიო ეკონომიკა მნიშვნელოვნად იზარალებს. შედეგებს კი მსოფლიოს გარშემო მილიონობით ადამიანი იგრძნობს. გაიზრდება სასურსათო ხარჯები მილიონობით მოქალაქისთვის. გაიზრდება მედიკამენტების და ტრანსპორტირების ფასი. გაიზრდება ინფლაცია. ჩვენ ყოველთვის მზად ვიყავით აშშ-თან მოლაპარაკებებისთვის… ამავე დროს, ჩვენ მზად ვართ რეაგირებისთვისაც. უკვე ვასრულებთ საპასუხო ზომების პირველ პაკეტს – ფოლადზე დაწესებული ტარიფების გამო. ვიცი, რომ ბევრი თქვენგანი ჩვენი უძველესი მოკავშირით ახლა იმედგაცრუებულია. დიახ, ჩვენ უნდა მოვემზადოთ იმ შედეგებისთვის, რაც აუცილებლად მოჰყვება ამ გადაწყვეტილებას“, – აღნიშნა ევროკომისიის პრეზიდენტმა, ურსულა ფონ დერ ლაიენმა.
„წუხელ, აშშ-ის პრეზიდენტმა თავისი ქვეყნის ინტერესებისთვის იმოქმედა – მას აქვს ამის მანდატი. დღეს, მე ბრიტანეთის ინტერესებიდან გამომდინარე ვიმოქმედებ. უახლოეს დღეებში და კვირებში, გადაწყვეტილებების მიღების პროცესში მხოლოდ ჩვენი ეროვნული და ეკონომიკური ინტერესებით ვიხელმძღვანელებთ. ცხადია, აშშ-ის გადაწყვეტილებას გავლენა ექნება როგორც ბრიტანეთში, ასევე მთელ მსოფლიოში. მსურს ძალიან მკაფიოდ განვაცხადო: ჩვენ მზად ვართ ამისთვის. ცივი გონების შენარჩუნება ამ ერის ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი მხარეა. სავაჭრო ომში არავინ იმარჯვებს. ეს ჩვენი ინტერესი არაა… მაგრამ, დღეს სწორედ ეს გვჭირდება. უნდა გვესმოდეს, რომ როგორც თავდაცვისა და უსაფრთხოების მიმართულებით, ასევე ეკონომიკისა და ვაჭრობის მხრივ – ჩვენ ცვალებად სამყაროში ვცხოვრობთ. ახალ ეპოქაში ვაბიჯებთ და ამ დროს, უნდა გავუმკლავდეთ ამ გამოწვევას“, – განაცხადა ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრმა კირ სტარმერმა.
„პრეზიდენტმა ტრამპმა ახლახან გამოაცხადა რიგი ზომები, რომლებიც საერთაშორისო სავაჭრო სისტემას ძირეულად შეცვლის. მან კანადასა და ამერიკას შორის კომერციული პარტნიორობის რამდენიმე მნიშვნელოვანი ელემენტი შეინარჩუნა, თუმცა ადგილზე რჩება ფენტანილზე დაწესებული ტარიფები, ისევე როგორც ფოლადსა და ალუმინზე. ამოქმედდება ტარიფები საავტომობილო ინდუსტრიაზეც და კიდევ რამდენიმე სტრატეგიულ სექტორზე. ეს დროთა განმავლობაში ამერიკის ეკონომიკაზეც იქონიებს გავლენას. მაგრამ ეს ზომები პირდაპირ იმოქმედებს მილიონობით კანადელზე. ჩვენ ვიბრძოლებთ ამ ტარიფების წინააღმდეგ, დავიცავთ ჩვენს მუშებს და ავაშენებთ დიდი შვიდეულის ყველაზე ძლიერ ეკონომიკას“, – განაცხადა მარკ კარნიმ, კანადის პრემიერ-მინისტრმა.
აზიის საფონდო ბირჟები დაეცა მას შემდეგ, რაც ტრამპმა იაპონიას 24%-იანი, ხოლო ჩინეთს 34%-იანი ტარიფები დაუწესა.
„ჩინეთის და აშშ-ის სავაჭრო დეპარტამენტები ინარჩუნებენ კომუნიკაციას. ჩინეთი მზადაა გაცვალოს მოსაზრებები ამერიკასთან ორი ქვეყნის ეკონომიკური სფეროს მნიშვნელოვან საკითხებზე და პრობლემები თანაბარი დიალოგის პირობებში გადაჭრას“, – ამბობს ჰე იადონგი, ჩინეთის ვაჭრობის სამინისტროს სპიკერი.
„ბოლოდროინდელი განცხადებების საპასუხოდ, ჩვენ კიდევ მივმართავთ აშშ-ის მთავრობას: ძალიან ვწუხვართ მიღებული გადაწყვეტილების გამო და მკაცრად მოვითხოვთ ამ ზომების გადახედვას“, – აცხადებს იოშიმასა ჰაიაში, იაპონიის კაბინეტის მთავარი მდივანი.
როგორც ექსპერტები ამბობენ, მიღებულმა გადაწყვეტილებამ შესაძლოა საფრთხე შეუქმნას ტრამპის ამომრჩეველთა მხარდაჭერასაც. რამდენიმე რესპუბლიკელი სენატორი, განსაკუთრებით ფერმერული და სასაზღვრო შტატებიდან ტარიფების დაწესების მართებულებას ეჭვქვეშ აყენებს.
რესპუბლიკელმა სენატორმა რენდ პოლმა პრეზიდენტ დონალდ ტრამპს მიმართა და განაცხადა, რომ ტარიფების ომმა შესაძლოა რესპუბლიკური პარტიისთვის მძიმე შედეგები გამოიწვიოს. მან პრეზიდენტს შეახსენა 1890 წელს შტატების 25-ე პრეზიდენტის, უილიამ მაკკინლის მიერ დაწესებული ტარიფები, რის შემდეგაც რესპუბლიკურმა პარტიამ წარმომადგენელთა პალატა და სენატი 60 წლით დაკარგა.
